مقدمه
رباتیک شاخهای از علم مهندسی و تکنولوژی به شمار میرود که به طراحی و ساخت انواع ربات میپردازد. رباتها ماشینهایی هستند که بهصورت اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک، شیوههای مختلف زندگی انسان را بهبود بخشیدهاند؛ تا جاییکه سرعت و دقت تولیدات در صنایع مختلف افزایش چشمگیری پیدا کرده است. با پیشرفت هوش مصنوعی، این فناوری در کسب و کارهای گوناگون و برای اهداف متفاوتی استفاده میشود. هوش مصنوعی به عنوان عنصری حیاتی در رباتیک، به رباتها توانایی درک، تصمیمگیری و عمل در محیطهای پیچیده را میدهد. در این مقاله در مورد هوش مصنوعی و رباتیک، کاربردها و مزایای آن صحبت میکنیم؛ پس در ادامه با ما همراه باشید.
هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی با الهام از تصمیمگیریها و هوش انسان، همچنین با کمک ماشین به حل مسائل میپردازد. این فناوری دارای استدلال و درک است. هوش مصنوعی با روشهای خلاقانه به حل مسائل گوناگون میپردازد. در حال حاضر استفاده از هوش مصنوعی در تمام حوزههای زندگی بشر قابل مشاهده است و هدف آن بهبود زندگی و کمک به انجام امور است.
هوش مصنوعی مهمترین فناوری عصرفعلی است. مدیران، هوش مصنوعی را نوعی فناوری کلیدی ساختارشکن میدانند. تحقیقات نشان میدهد امروزه ۲۵ تا ۳۰ درصد از شرکتهای بزرگ آمریکایی از هوش مصنوعی استفاده میکنند. این فناوری همواره در حال یادگیری و تقویت خود است و خطاهای انسانی را کاهش میدهد. از جمله کاربردهای آن در مشاغل گوناگون میتوان به مدیریت، پشتیبانی، بازاریابی و…اشاره کرد.
مسئله کلیدی که هوش مصنوعی را از سایر برنامه نویسیهای معمولی برجسته میکند، بحث “هوش” است! ابزارها بدون هوش مصنوعی، صرفا دستورالعملهای مشخصی را دنبال میکنند. در حالی که الگوریتمهای هوش مصنوعی، روشهای ذهن انسان را برای حل مسئله تقلید میکنند.
رباتیک و هوش مصنوعی
علم رباتیک نیز شاخهای از علم و مهندسی است که به طراحی، ساخت، راهاندازی و استفاده از رباتها میپردازد. هدف آن ساخت تجهیزات و رباتهای پیشرفته، برای راحتتر کردن زندگی انسان در بخشهای مختلف است. رباتها با تکنولوژی پیشرفته کاملتر، سریعتر، دقیقتر و مطمئنتر میشوند. در گذشته، رباتهایی جهت کار در صنایع مختلف استفاده میشدند که فرآیندهای تکراری، سنگین و خستهکننده را انجام دهند؛ اما امروزه بشر در جستجوی راهی برای استفاده از رباتها در زندگی روزمره و کارهای کوچک و ساده است.
رباتها نیاز به نوعی هوش و قدرت برنامهریزی و تحلیل فرآیندهای خود هستند. رباتها با هوش مصنوعی، در موقعیتهای مختلف، بدون دخالت انسان، بهترین راه را انتخاب میکنند و عملکرد مطلوبی خواهند داشت. در طراحی رباتها، تمام دستورالعملها و راهحلها به ربات داده میشود، و برای اینکه ربات تشخیص دهد کدام راهحل بهتر است باید از هوش مصنوعی استفاده کند.
مقاله پیشنهادی: هوش مصنوعی در رباتهای هوشمند!
مزایای هوش مصنوعی در رباتیک
هوش مصنوعی در رباتیک به طور چشمگیری تحولات گستردهای را ایجاد کرد. این فناوری با قابلیتهای خود در تحلیل دیتا، یادگیری و تصمیمگیری، رباتها را قادر به انجام وظایف پیچیدهتر کرد. در ادامه به مزایای هوش مصنوعی در رباتیک میپردازیم.
یادگیری مداوم
از مزایای اصلی هوش مصنوعی در رباتیک، توانایی یادگیری و بهبود مداوم است. رباتها میتوانند با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین، از تجربیات گذشته خود بیاموزند و عملکرد خود را در شرایط مختلف بهینه کنند. این ویژگی به رباتها اجازه میدهد تا با محیطهای متغیر سازگار شوند و به طور خودکار به چالشهای جدید پاسخ دهند.
دقت بالا
از دیگر مزیتهای مهم، افزایش دقت و کارایی است. رباتها به کمک هوش مصنوعی میتوانند وظایف دقیقتری را انجام دهند. برای مثال جراحیهای پزشکی، که نیازمند دقت بالایی است یا در صنایع تولید، که رباتهای مجهز به هوش مصنوعی میتوانند کیفیت محصولات را بهبود بخشند و خطاهای انسانی را کاهش دهند.
دسترسی به محیطهای خطرناک
هوش مصنوعی همچنین به رباتها این امکان را میدهد که در محیطهای خطرناک و غیرقابل دسترسی فعالیت کنند. به عنوان مثال، رباتها در جستجو و نجات یا عملیات نظامی میتوانند به طور خودکار با تحلیل دادهها و شناسایی الگوها، مناطق خطرناک را شناسایی و به انسانها در کاهش خطرات کمک کنند.
تعامل و همکاری با انسان
هوش مصنوعی میتواند به رباتها در برقراری ارتباط و تعامل با انسانها کمک کند. رباتها میتوانند با استفاده از پردازش زبان طبیعی (NLP)، دستورات صوتی را درک و به آنها پاسخ دهند. این ویژگی به ویژه در حوزه خدمات مشتری و رباتهای خانگی مفید است، جایی که تعامل طبیعی با انسانها اهمیت دارد.
صرفهجویی در هزینه
استفاده از هوش مصنوعی در رباتیک میتواند به صرفهجویی در زمان و هزینهها کمک کند. رباتها با اتوماسیون فرآیندها و کاهش نیاز به نیروی انسانی در کارهای تکراری، میتوانند بهرهوری را افزایش و هزینهها را کاهش دهند.
کاربردهای هوش مصنوعی در رباتیک
همانطور که گفتیم هوش مصنوعی در رباتیک و ساخت رباتهای هوشمند کاربرد دارد.در ادامه این کاربردها را بررسی میکنیم:
اسمبلی
منظور از اسمبلی، همگذاری یک زبان برنامهنویسی سطح پایین برای رایانهها و دیگر دستگاههای برنامهپذیر است که رابطه یک-به-یک با دستورالعملهای زبان ماشین دارد. هوش مصنوعی زمانی که با سیستم های بینایی پیشرفته ترکیب میشود، ابزاری بسیار مفید در کاربردهای اسمبلی رباتیک میباشد. هوش مصنوعی با قابلیتهای تصحیح سازی در زمان جاری بسیار مفید واقع میشود. این قابلیت در بخشهای پیچیده تولید، مانند هوافضا بسیار مثمر ثمر خواهد بود.
بسته بندی
بسته بندی رباتیک برای کاربردهای مکرر هوش مصنوعی به منظور تسریع، کاهش هزینه و کار دقیق تر استفاده میشود. هوش مصنوعی به صرفه جویی در حرکات خاص یک سیستم رباتیک کمک میکند؛ در حالی که مرتباً آنها را به طور خودکار نیز اصلاح میکند. این امر باعث میشود نصب و جابجایی سیستمهای رباتیک به اندازه کافی برای هر شخصی آسان باشد.
خدمات مشتری
اکنون از رباتها برای کاربردهایی چون خدمات مشتری در فروشگاههای خرده فروشی و هتلها در سراسر جهان استفاده میشوند. بسیاری از این رباتها توانایی پردازش زبان طبیعی هوش مصنوعی را برای تعامل با مشتریان به روش خود انسانها به کار میگیرند. هرچه این سیستم با انسانها بیشتر ارتباط برقرار کنند، بیشتر یاد می گیرند.
رباتها با درک رفتارهای انسان آموختههای جدیدی کسب و با تجزیه و تحلیل آنها، در آینده ارتباط بیشتری با انسانها برقرار میکنند.
سیستمهای منبع باز
امروزه، تعداد انگشت شماری از سیستمهای رباتیک به عنوان سیستمهای منبع باز با قابلیت هوش مصنوعی به فروش می رسند. کاربران میتوانند بر اساس کاربرد خاص خود به رباتها آموزش دهند. همگرایی رباتیکهای منبع باز و هوش مصنوعی می تواند روند فوقالعادهای در آینده داشته باشد. هنگام کار این دو با هم، رباتهایی باهوشتر، دقیقتر و پرکاربردتر خواهیم داشت.
رباتیک هوش مصنوعی در بخشهای مختلف
در ادامه نگاهی به رباتیک با هوش مصنوعی در بخشهای مختلف میپردازیم:
بهداشت و درمان
رباتیک هوش مصنوعی به طور فزاینده ای بازار مراقبتهای بهداشتی را متحول میکند. رباتیک در حال حاضر بخش عظیمی از زنجیرهی مراقبتهای بهداشتی از جمله تست عملکرد، جراحی، تحقیق، ادغام داده و … است. رباتیک هوش مصنوعی به طور گسترده برای ردیابی وضعیت سلامت بیماران، زنجیره تامین مداوم دارو و سایر موارد ضروری استفاده میشود.
تجزیه و تحلیل پیشگیرانه رباتها به آنها اجازه میدهد تا الگوهای دقیق و پیچیده را در نمودار سلامت بیمار تشخیص دهند. رباتهایی که توسط یادگیری ماشینی هدایت میشوند به طور فعال در بیمارستانها برای جراحیهای کوچک استفاده میشوند.
یکی از بزرگترین مزایای رباتیک هوش مصنوعی به صنعت مراقبتهای بهداشتی، عملکرد آن در مناطق دور افتاده است. درمان در مناطق دورافتاده برای مدت طولانی یک خلاء بزرگ در بخش پزشکی بود. اما امروزه رباتها میتوانند به صورت انفرادی چندین کار بالینی را انجام دهند.
رباتیک در حوزه آموزشی
این نوع رباتها برای استفاده در محیطهای آموزشی و آکادمیک طراحی شدهاند. مانند رباتهای آموزش برنامه نویسی که به دانش آموزان یا دانشجویان کمک میکند تا به صورت عملی برنامه نویسی را یاد بگیرند. همچنین رباتهای آموزشی برای کودکان، در زمینههای مختلف از جمله آموزش یادگیری زبان و مفاهیم علوم، فناوری و ریاضی. رباتهای هوشمند نیز در یادگیری مفاهیم پیچیده مانند فیزیک و مهندسی مکانیک به انسانها کمک شایانی میکنند.
صنعت خودرو و اتومبیل سازی
رباتیک دارای شبکه کاملی از کاربردها در صنعت خودروسازی است؛ از طراحی زنجیره تامین و فعالیتهای تولید تا مجموعه کاملی از فعالیتهای مدیریتی. سیستمهایی مانند کمک راننده و رانندگی مستقل در حمل و نقل و برای صنایع خودروسازی پیاده سازی می شوند.
مزایای رباتیک در صنعت خودرو بسیار گسترده است:
- ایحاد دیدگاهی دقیق برای مکانیابی موارد مورد نیاز. از جمله نصب پانل درها، گلگیرها و …
- مونتاژ دستگاههای ماشینی مانند موتور، پیچ، پمپ و غیره.
- رنگ آمیزی و پوشش دهی با بازوهای رباتیک.
- انتقال قطعات با بارگیری و تخلیه.
رباتیک صنعتی
این نوع رباتها برای استفاده در محیطهای صنعتی و تولیدی طراحی شدهاند. رباتهای خودکار در خطوط تولید یا رباتهای کارگردان برای انجام وظایف خاص. اما مهمترین نوع رباتهای صنعتی cobots هستند. این نوع رباتها به صورت ایمن و هماهنگ با انسانها همکاری میکنند. از ربات های صنعتی همچنین در نظارت و بازرسی، حمل و نقل، پردازش داده و اطلاعات در محیطهای صنعتی و کارخانهها استفاده میشود.
نمونه رباتهای مبتنی بر Ai
هوش مصنوعی در تولید بسیاری از رباتهای هوشمند نقش دارد. در این میان، برخی از رباتهایی که با فناوری هوش مصنوعی تولید شدهاند به خاطر امکانات بالای خود بسیار مورد توجه مردم قرار گرفتهاند. مهمترین رباتهای ساخته شده با فناوری هوش مصنوعی عبارتاند از:
ربات سوفیا (Sophia)
سوفیا از مهمترین و اولین رباتهای انسان نما است که توسط هانسون رباتیک ساخته شد. این ربات دارای قابلیت پردازش زبان طبیعی است و به فناوری تشخیص چهره مجهز است. سوفیا قادر به تعامل با انسان است و احساساتی مانند شادی و خشم از چهره یا صدای آن قابل تشخیص است.
Honda’s Asimo
یکی از شگفتانگیزترین تولیدات رباتیک و هوش مصنوعی Honda’s Asimo است. در طراحی این ربات از بدن انسان الهام گرفتهاند. ربات Asimo میتواند بدون دخالت انسان در تمام محیطها فعالیت کند.
از ویژگیهای آن میتوان به حسگرهای لمسی، دوربینها، میکروفون، بلندگو و ساطعکنندههای مادون قرمز اشاره کرد. از این رو میتواند به درک کاملی از محیط خود برسد و این قابلیت را دارد که رنگ، صدا، دما، رطوبت، حرکات اشیا، چهرهها و… را تشخیص دهد و نسبت به آنها واکنش نشان میدهد.
ربات ChatGPT
از محبوبترین رباتهای هوش مصنوعی که امروزه بسیار سر و صدا به پا کرده ChatGPT نام دارد. چت جی پی تی به فناوری پردازش زبان طبیعی و الگوریتمهای یادگیری عمیق مجهز است و به سؤالات کاربران پاسخ میدهد. مکالمات و پاسخهای حاصل از آن بسیار شبیه به صحبتهای انسان است و جملات بامعنی دارد و راهحلهای سریع ارائه میدهد. سازمانها میتوانند برای ساخت رباتهای سخنگو و تعاملی از این پلتفرم استفاده کنند.
مطالعه بیشتر: چگونه از ChatGpt استفاده کنیم؟
پیگیری جدیدترین اخبار هوش مصنوعی
ایرانتک یکی از شرکتهای فعال در حوزه هوش مصنوعی و فناوریهای وابسته به آن است. شما عزیزان میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با این فناوری ها کافی است با مراجعه به سایت به صورت روزانه این اخبار و اطلاعات را به دست آورید.
سخن پایانی
هوش مصنوعی یک امر تجملی نیست، بلکه یک ضرورت است که در دهههای آینده مطرح خواهد شد. رباتیک به کمک Ai و یادگیری ماشین قرار است در هر بخش، از پینها تا موشکها را، تغییر دهد. در این مطلب به بررسی هوش مصنوعی در رباتیک، کاربردهای آن و نمونه رباتهای مبتنی بر هوش مصنوعی پرداختیم. امید است این مطلب برای شما مفید واقع شود. شما عزیزان میتوانید در قسمت دیدگاهها، پرسشهای خود را با ما در میان بگذارید، تا کارشناسان ما در اسرع وقت به شما پاسخ دهند.